Rower jako transport – polska fikcja

Podział modalny (modal share) jest to udział procentowy poszczególnych środków przemieszczania się w całości transportu miejskiego. Na podstawie takiej statystyki można wnioskować, co należy ulepszyć, jak projektować miejską przestrzeń. W sumie to kilka cyfr, ale czasami na ich podstawie można wywnioskować sporo bardzo ciekawych rzeczy. Otóż krótki przykład. W wielu zachodnioeuropejskich miastach udział pieszych i rowerzystów jest bardzo duży, a transportu samochodowego, w tym pojazdów prywatnych mały. Ktoś pomyślał – kraj rozwinięty, ludzi powinno być stać na podróżowanie samochodem. Oczywiście, że stać, ale to chyba nasze postkomunistyczne myślenie kieruje nas ku takim pytaniom.

Jak popatrzymy na czasy słusznie minione, samochód w naszym społeczeństwie był synonimem luksusu, a rower synonimem biedy. Mimo, że czasy się zmieniły wciąż tak jest, bo gdy spojrzy się na udział roweru w transporcie w Polsce, czy krajach postkomunistycznych, udział jest znikomy (zwykle nie więcej niż 5%, typowo 1-2%). Oczywiście na „zachodzie” też są „wyspy”, gdzie ludzie upodobali sobie wszystko – tylko nie rower, ale tak czy inaczej udział rowerów jest znacznie większy, a w rowerowych oazach szczęśliwości przekracza 30%.

W sieci można znaleźć ciekawe narzędzie pod tytułem TEMS. Mapka google z naniesionym podziałem modalnym w wybranych miastach europejskich. Nie wiem na ile to narzędzie jest wiarygodne, gdyż dane dotyczące Warszawy są np sprzed 10 lat – czyli spokojnie można powiedzieć – mocno nieaktualne, ale czy do końca?

Na powyższych wykresach są dane z Poznania (2013) i Wrocławia (2011). Wygląda to całkiem podobnie. Nie sądzę, aby w Warszawie wyglądałoby to zupełnie inaczej. Zupełnie inaczej wygląda to pod względem transportu publicznego. Mimo to można uznać, że udział procentowy w rowerów w Warszawie na ostatnie lata, jest podobny, co w Poznaniu i Wrocławiu, ze względu na ogólny trend.

Jak skłonić ludzi do tego, by porzucili samochody i przesiedli się na rower? Odpowiedź nie jest prosta, wręcz powiedziałbym, że bardzo trudna. W internecie słuchać sporo głosów, z których wyłania się model kija i marchewki, z tym że niektórzy chcieliby widzieć przewagę kija i po prostu zmusić ludzi do wybrania innego transportu, utrudniając im korzystanie z bieżącego. Nie tędy droga. Z niewolnika nie ma pracownika. Podobnie z „samochodziarza” nie będzie rowerzysty, tylko dlatego, że ulice będą węższe, czy w centrum zostaną wprowadzone strefy 30 km/h, opłaty za wjazd do centrum, itp, itd. Jedyne czym to będzie skutkowało to kolejne antagonizmy na drodze. Staniemy w jeszcze większych korkach niż obecnie.
Duża marchewka też nie zadziała. Można sobie wyobrazić, że wzdłuż każdej ulicy będzie biegła ścieżka rowerowa, która będzie odśnieżana zimą. Czy to coś da? Z pewnością nie. Przede wszystkim trzeba chcieć. Trzeba zacząć od zmiany mentalności, dopiero wtedy należy przystąpić do zmian w infrastrukturze. Wszystko trzeba jakoś zrównoważyć. Kij nie może być większy od marchewki. Kiedyś Polska rowerem stała. Bieganie jednak przebiło rower i Polska biega, zamiast jeździć na rowerze.

A jaka marchewka by się przydała dla rowerzysty dojeżdżającego do pracy? Przede wszystkim miejsce, gdzie można by bezpiecznie zostawić rower. Nie zawsze jest możliwość, ale zawsze można coś zorganizować w porozumieniu z szefem, czy administratorem budynku.
Druga sprawa – znacznie trudniejsza. Dużo osób panicznie boi się, że się spocą i będą śmierdzieć. Pytanie dlaczego? Rozumiem… Główka czosnku dzień wcześniej, kilo cebuli czy coś w tym rodzaju, albo picie wódy przez tydzień lub brak podstawowej higieny – wtedy pot śmierdzi. Ten temat można „ogarnąć” odpowiednim ubraniem. Moim zdaniem dużo bardziej potrzebna jest szatnia, żeby móc się spokojnie przebrać i nie musieć chować się po kątach.

W mojej drodze do pracy czas dojazdu wygląda tak. Samochód jest bezkonkurencyjny, ale muszę jechać objazdem przez autostradę – nadkładam sporo drogi. Rower – optymalne pod względem kosztów i czasu dojazdu. Transport publiczny przegrywa zarówno z samochodem jak i rowerem ze względu na korki i potrzebę przesiadki. I w sumie to jest najsmutniejsze. Nie wierzę, że wszyscy nagle przesiądą się z samochodów na rower. Większość potencjalnych konwertytów wybrałoby transport publiczny.

Zatem stawiam pytanie. Gdzie jesteśmy i dokąd idziemy?

Jak zawsze zapraszam na